Bebeklerde Pişik (Bez Dermatiti, Diaper Dermatit)

Bebeklerde Pişik (Bez Dermatiti, Diaper Dermatit) Nedir?

Bebeklerde pişik, derinin sağlıklı ve esnek yapısının bozularak iltihaplanması ile sonuçlanan döküntü ve kızarıklığa denir. Bu değişikliklere uzun süre ıslak nemli bezin içinde kalan derinin normalden fazla nemlenmesi sonucu, deri bütünlüğünün bozulması, dış etkenlere karşı bariyer etkisini kaybetmesine neden olur.

Bebek bezi döküntüsü de denilen pişik bebeğin cildinin ağrılı, kırmızı, pullu ve hassas olmasına neden olabilen yaygın bir durumdur.

Bebeklerde Pişik Neden Olur?

Genellikle pişik, tahriş, enfeksiyon veya alerjinin sonucudur.

• Tahriş: Bebek bezi çok uzun süre açık bırakıldığında ve kakası (veya bezinin kendisi) tekrar tekrar cilde sürtündüğünde bebeğin cildi tahriş olabilir.
• Enfeksiyon: İdrar (çiş) cildin pH seviyelerini değiştirir ve bu da bakteri ve mantarların daha kolay büyümesini sağlar. Bebek bezlerinin sızmasını engelleyen maddeler hava sirkülasyonunu da engelleyerek bakteri ve mantarların gelişebileceği sıcak ve nemli bir ortam oluşturarak kızarıklığa neden olur.
• Alerjiler: Hassas cilde sahip bebeklerde de kızarıklık gelişebilir. Bazı deterjan türleri, sabunlar, çocuk bezleri (veya bebek bezlerindeki boyalar) veya bebek bezleri hassas cildi etkileyerek kızarıklığa neden olabilir.

Ayrıca, yeni yiyeceklere başlamak, bebeğin kakasının içeriğini ve sıklığını değiştirebilir, bu da bazen pişiğe neden olabilir. Ve ishal, mevcut pişiği daha da kötüleştirebilir.

Bebeklerde Pişik Nedenleri Nelerdir?

• Bebeğin altını temizlerken kullanılan temizlik maddeleri ve ıslak mendil kullanımı bebeğin cildini tahriş ederek pişik oluşturabilir.
• İshal döneminde sık dışkıya çıkılması ve idrar yolları enfeksiyonları pişik oluşumunu kolaylaştıran nedenlerdir.
• Bebeğin alt bezinin geç değiştirilmesi ve yeterince sık değiştirilmemesi bakterilerin çoğalması için ideal ortam yaratır ve pişik oluşumuna neden olur.
• Anne sütünden mamaya ve ek besinlere geçilmesi bebeğin idrar ve dışkı ph’ında değişiklik yaratır ve bu durum pişik oluşumuna neden olabilir.
• Hastalıklarda kullanılan antibiyotik tedavileri, bebeğin diş çıkarma dönemi ve egzama gibi hastalıklar pişik oluşumuna neden olabilir.
• Çinko yetersizliği de bebeklik döneminde pişiğe neden olan faktörlerdir.

Pişik kremlerindeki çinko oksidin pişik tedavisindeki yeri nedir?

Pişik kremlerinde çoğunda bulunan çinko oksit maddesinin rolü şöyle sıralanabilir.

• Koruyucu tabaka oluşturma: Cilt yüzeyinde fiziksel bir bariyer oluşturarak idrar, dışkı veya sürtünme gibi tahriş edici faktörlere karşı koruma sağlar.
• Anti-inflamatuvar etki: İnflamasyonu azaltıcı özelliklere sahiptir. Cildin tahriş sonrası oluşan şişme (ödem) ve kızarıklık durumlarını hafifletir.
• Antibakteriyel ve antifungal özellikler: Bazı bakteriyel ve fungal organizmalara karşı koruma sağlayabilir ancak direkt antifungal etkisi mikonazol gibi ilaçlar kadar güçlü değildir. Özellikle mikonazol gibi antifungal ilaçlarla kombine edildiğinde mantara karşı aktif, koruyucu ve iyileştirici etki yaratır.
• Nem dengeleyici özellikler: Fazla nemi emerek cildin kuru kalmasını ve iyileşmesini destekler.

Pişik Tedavisinde Kombine Kullanım

Mikonazol gibi antifungal kremler: Çinko oksit gibi koruyucu bariyer ajanlarla kombine kullanıldığında hem enfeksiyonu tedavi eder hem de cildi koruyarak iyileşmeyi hızlandırır.

Pişik tedavisinde kortizonlu güçlü kremler neden sakıncalıdır?

Kortikosteroidler bağışıklık sistemini baskılayıcı özelliklere sahiptir. Bu durum, pişiğe eşlik eden mantar veya bakteriyel enfeksiyonların yayılmasını kolaylaştırabilir. Yüksek potensli kortikosteroidlerin aşırı kullanımı, cildin ilaca karşı direnç geliştirmesine yol açabilir.

Pişik tedavisinde genellikle düşük potensli kortikosteroidler (örneğin hidrokortizon %1) kısa süreli olarak kullanılabilir ancak bu da yalnızca şiddetli inflamasyon durumlarında, enfeksiyon olmadığından emin olunarak ve doktor gözetiminde yapılmalıdır.

Pişik Nasıl Geçer?

Bebek bezi alanını sabun ve su ile nazikçe temizleyin ve kurulayın. Çinko oksit veya petrol içeren kremler ve merhemler cildi yatıştırmaya ve nemden korumaya yardımcı olur. Her bez değişiminde üzerine kalın bir şekilde (kek kreması gibi) sürülmelidir.

Bebekleri Pişikten Korunma Yolları

• Bebeğin bezi 2-3 saate bir değiştirilmesi,
• Dışkılı bezin hemen değiştirilmesi gerekir çünkü barsak enzimleri ve safra tuzları çok tahriş edicidir,
• Ilık suyla ıslatılmış pamukla temizlik, kremli parfümlü ıslak mendillerin kullanımı sadece ev dışında önerilir,
• Ev ısısı uygunsa altını 3-5 dakika açarak bez bölgesinin havalanması sağlanabilir,
• Her alt temizliği sonrası saf zeytinyağı veya pişik önleyici kremlerden ince bir tabaka halinde sürülmesi dışkı ve idrarın deriyle temasını engeller,
• Pudra cildin zedelenmesine yol açabileceği için bez bölgesi bakımında önerilmez.

Bebeklerde pişik nasıl önlenir?

• Bebeğinizin kirli veya ıslak bezini en kısa sürede değiştirin ve bölgeyi iyice temizleyin.
• Bez değişimleri arasında bebeğinizin altını ara sıra ılık suyla ıslatın.
• Başka bir bebek bezi giymeden önce bebeğinizin cildinin tamamen kurumasını bekleyin.
• Kuruturken cildi yumuşak bir bezle hafifçe silin - ovmak cildi tahriş edebilir.
• Sürtünmeyi önlemek için bezi gevşek bir şekilde giyin.
• Bebek bezlerini sık sık değiştirin - ideal olarak her 2 saatte bir - ve her kakadan sonra.
• Her bebek bezi değişiminde bebek bezi kremi veya merhemi uygulamak, hassas cilde sahip bazı bebeklere yardımcı olabilir, ancak tüm bebeklerin buna ihtiyacı yoktur.

Bez bebek bezleri kullanıyorsanız, bunları en iyi nasıl temizleyeceğiniz konusunda üreticinin talimatlarına bakın. Deterjanları yalnızca önerilen miktarda kullanın ve bebeğinizin cildini tahriş edebilecek sabun veya deterjan kalıntılarını gidermek için yıkamadan sonra ekstra bir durulama döngüsü çalıştırın. Kumaş yumuşatıcıları ve kurutucu çarşafları kullanmaktan kaçının - bunlar bile cildi tahriş edebilir.

Bazı bebeklerde yeni bir bebek bezi tipine geçtikten sonra kızarıklık olur. Çocuğunuz hassassa, boya veya koku içermeyen bebek bezlerini arayın. Bazı bebekler ıslak mendillere karşı hassastır - su ve el bezi daha iyi olabilir.

Bebeğimde Pişik Olursa Ne Yapmalıyım?

• Cildi kuru tutmaya çalışın.
• Mümkün olduğunca bebeğinizin bezsiz vakit geçirmesine izin verin. Bebeğinizi su geçirmez bir şilte kılıfı olan bir beşiğe veya yere bir havlu koyun.
• Bezi sık sık kontrol edin ve ıslandığında veya kirlendiğinde hemen değiştirin.
• Her bez değişiminde: Bebeğinizin bez bölgesini ılık suyla nazikçe yıkayın. Bebeğinizde pişik olduğunda sabun ve ıslak mendil kullanmaktan kaçının (bunlar hassas cildi tahriş edebilir).
• Cildin tamamen kurumasını bekleyin. Ardından çinko oksit içeren bir pişik kremi kullanın.