Prof. Dr. Suna EmirProf. Dr. Suna Emir Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk OnkolojiProf. Dr. Suna EmirİletişimMenü
Blog

Çocuklarda Güneş, Sıcak Çarpmasından Korunma

Çocuklarda Güneş, Sıcak Çarpmasından Korunma

Bebek ve çocuklar için güneş önemli midir?

Güneş, vücutta D vitamini ihtiyacının %90-95’ini karşılamaktadır. D vitamininin kalanı besinlerden elde edilmektedir.

D vitamini kemik sağlığı için çok önemlidir. Ayrıca bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışması, kas sağlığı ve beyin gelişimi için de önemli rol oynamaktadır. Çocukların sağlıklı gelişimi için aldığı gıda ne kadar önemli ise güneş ışığı da o kadar önemlidir.

D vitamini kaynağı olan güneş, kemiklerin gelişiminde büyük bir göreve sahiptir. D vitamini eksikliğinde Raşitizm hastalığı gelişir. Raşitizmli bebeklerin bıngıldağı geç kapanır, dişlerini geç çıkar, oturması ve yürümesi gecikir. O nedenle çocukluk döneminde D vitamininin yeterli seviyelerde olması için güneş çok önemli bir faktördür

Çocuklarda güneşten korunma neden önemlidir?

Güneşin yararlı etkileri yanında fazla temasa bağlı önemli zararları da vardır. Özellikle çocukluk döneminde aşırı güneşe maruz kalma, bu dönemde gelişen güneş yanıkları, güneşten korunma yöntemlerinin uygulanmaması sonucunda yaşam boyu deri kanseri gelişme riskinin artmış olduğu gösterilmiştir.

Çocuklarda en sık yaşanan güneş kaynaklı sorunlar nelerdir?

Herşeyden önce çocuklar erişkinlerin aksine zamanlarının büyük bölümünü açık alanlarda geçirdiklerinden, ister istemez güneş altında kalmaktadırlar. Bu durum güneşe bağlı pek çok sorunun oluşmasına yol açmaktadır.

  • Güneşe bağlı çocuklarda görülen en sık sorunlar şunlardır;
  • Güneş yanıkları,
  • Güneş çarpması,
  • Ciltte kuruluk,
  • Benlerde çoğalma,
  • Çillenme,
  • Güneş lekeleri,
  • Mevcut benlerde şekil değişikliği olarak sıralanabilir.

Çocuklarda güneş ve sıcak çarpması nasıl olur?

Sıcak çarpması veya tıbbi adıyla “hipertermi” vücudun kendi mekanizmaları ile yaptığı sıcaklığı kontrol etmede yetersizlik sonucu meydana gelir.

Sıcak havada vücut ısı dengesini korumak için terleme gibi önlemler alır. Sıcaklık arttıkça terlemeye başlarız. Derideki ter buharlaştıkça biraz ısı kaybı olur. Ancak havada nem fazla ise buharlaşmaya engel olur. Yaz aylarında çocuklarda güneş çarpmalarına karşı dikkatli olunmalıdır.

Çocuğun uzun süre güneşe maruz kalması deride kızarıklık, acı hissi, fazla etkilenmiş bölgelerde ciltte su toplanması, baş ağrısı, kusma, ateşe yol açabilir. Bu durumda acilen doktora başvurulması gerekmektedir. Güneş çarpmalarında çocuğun cildi soğuk ve nemli ise, gölge ve serin bir yere yatırılıp bacaklarının yüksekte tutulması gerekmektedir.

Deri kırmızı bir renk almış, sıcak ve kuru ise soğuk su altında tutulduktan sonra çocuğun serin ve gölge bir yere yatırılıp ateşi düşünceye kadar soğuk suya batırılmış bir bezle vücuda kompres uygulanmalıdır.

Sıcak çarpması belirtileri nelerdir?

Özellikle risk altında olan bebek ve çocuklarda baş ağrısı, baş dönmesi, susuzluk, bulanık görme, bulantı ve kusma olabilir.

Bebeklerde güneşlenme tehlikeli midir?

Bebeklerde güneş tehlikeli olabilir. Yaz geldiği zaman güneşin yararlı etkilerinden faydalanmak gerekir. Ama bebeklerin cildi çok ince ve narin olduğu için güneş yanıklarına karşı çok hassastır. Bu nedenle güneşten uygun şekilde faydalanırken zararlı etkilerinden de mutlaka korunmak gerekir.

Çocuklarımızı güneşten Korumak için neler yapmalıyız?

Yaz aylarında güneşin zararlı etkilerinden bebeklerimizi ve çocuklarımızı korumamız çok önemlidir.

  • Altı aydan küçük bebeklerin direk güneş ışınlarından korunması gerekir. Güneşli havalarda bebekler ağaç veya şemsiye gölgesinde tutulmalıdırlar.
  • Giysilerin her zaman rahat, pamuklu ve açık renkli olmasına dikkat edilmelidir.
  • Kullanılacak şapka özellikle kulak, yüz ve enseyi koruyacak şekilde olmalıdır.
  • Güneş ışınlarının daha dik geldiği sabah saat 10 ile akşam saat 16 arasında mümkünse güneşe çıkmamalıdır.
  • Kullanılacak güneş kreminin koruma faktörü en az SPF 15 olmalı, suya dayanıklı, kokusuz, parfümsüz, non allerjik güneş kremleri tercih edilmelidir.
  • Çocuklara güneşin zararlı etkilerinden nasıl korunması gerektiği öğretilmeli ve onlara bu konuda örnek olmaya çalışılmalıdır.

Bebeklerde güneş yanığı nasıl olur?

Güneş yanıkları güneşe uygun olmayan şekilde maruz kalındığı zaman gelişir. Yanıklar ciltte kırmızı, ağrılı ve kaşıntılı lezyonlar şeklinde olur. Deri gergindir ve hatta su toplaması şeklinde de olur. Sıklıkla güneşe maruz kaldıktan 2 veya 4 saat içinde başlar ve 12-24 saat içinde maksimum seviyeye çıkar. Güneş yanıklarında neler yapmanız gerektiği kadar neler yapmamamız gerektiği de önemlidir.

Çocuklarda güneş yanıklarında neler yapabilirsiniz?

  • Bebeğinize bol miktarda sıvı vermeye çalışın. Eğer emiyorsa bol bol emzirin veya mama alıyorsa mamasını düzenli verin ve özellikle su teklif edin. Sıvı alımı hem sıvı kaybını önler hem de güneş yanıklarının iyileşmesini kolaylaştırır.
  • Serin bir banyo yaptırın.
  • Islatılmış bezleri yanık olan bölgelerin üzerine koyun, 15-20 dakika tutun ve gün içinde aralıklı olarak 4 veya 5 kez uygulayın.
  • Doktorunuzun önereceği iyi bir su bazlı nemlendirici kremi yanık olan bölgelere sürün.
  • Yanık olan bölgedeki ağrıyı azaltmak için ağrı kesici şurupları kullanın.
  • Yanıklar iyileşene kadar bebeğinizi güneşten uzak tutun.
  • Rahat ve cildini tahriş etmeyecek giysiler giydirin.
  • Eğer güneş yanığı su toplaması şeklinde olduysa mutlaka hastaneye başvurun. Çünkü yanık yerinde enfeksiyon gelişebilir. Uygun antibiyotikli kremlerin kullanılması gerekebilir.
  • Eğer bebeğiniz 1 yaşın altında ise, huzursuzluk, ateş, titreme, bulantı kusma, baş ağrısı, uyku hali gibi bulgular varsa mutlaka doktorunuza başvurun.

Çocuğunuzda Güneş Yanıklarında Yapılmaması Gerekenler

  • Güneş yanıklarını fark etmenize rağmen önemsemeyerek tekrar güneşe çıkmak.
  • Deri üstüne buz veya buzlu su koymak. Deride daha fazla hasara neden olur.
  • Vazelin gibi ısıyı içeride hapsedip yanığı ağırlaştıran kremleri kullanmak. Yanığı daha da ağırlaştırır.
  • Yanık bölgesine yoğurt, diş macunu, tereyağ ve aşırı yoğun kremler sürmek. Bunlar enfeksiyon riskini artırır.
  • Benzocaine ve alkol içeren antiseptik solüsyonları kullanmak. Bunlar deride tahriş ve alerji yapar.
  • Su toplaması şeklinde olan ikinci derece yanıklarda bülü patlatmak. Deride enfeksiyon riskini artırır.

Güneş Kremi ile Çocukları Güneşten Koruma nasıl yapılır?

Güneş kremleri cildi güneş yanıklarından ve güneşin zararlı etkilerinden korur.

Kullanacağınız güneş kremi mutlaka geniş spektrumlu yani hem UVA hem de UVB ye karşı koruyucu olmalıdır. UVA daha uzun dalga boyludur ve derinin daha derin tabakalarını etkileyerek cilt kanserine yol açabilir. UVB ise daha kısa dalga boylu olup derinin daha üst tabakalarını etkiler. Kullanacağınız güneş kreminin güneş koruma faktörü en az SPF 15 ile 50 arasında olmalıdır.

İçeriğinde oksibenzon maddesi olan kremler tercih edilmemelidir. Çünkü oksibenzon hormonal etkiler gösterebilmektedir. Özellikle yüz, burun, kulak bölgesi gibi hassas bölgelere çinko-oksit ve titanyum oksit içeren kremlerden kullanılmalıdır.

Güneş kremi güneşe çıkmadan 15-30 dakika önce sürmelidir. Her iki saatte bir tekrar edilmelidir. Havuz veya denize girip çıktıktan sonra, havlu ile kurulanma sonrası güneş kremi tekrar sürülmelidir. Altı ayında altındaki bebekler için eğer güneşten koruyamayacağınız bir durum varsa çok az miktarda yüz kısmına güneş kremi sürülmelidir. Altı ayın üzerindeki bütün bebek ve çocuklara güneş kremi kullanılabilir.

Özetle: Bebek ve çocuklarda güneşten korunmada izlenecek ilk yol uygun giysilerin seçimi ve fiziksel güneşten koruyucuların kullanımıdır. Ancak giysi ve fiziksel korunmanın yeterli olmadığı durumlarda yüz ve el gibi sınırlı bölgelere güneş koruyucu kremler sürülebilir. Daha büyük ve aktif çocuklarda sık aralıklarla güneş koruyucu kremler sürülmelidir. Güneşe çıkmadan en az yarım saat önce, parmak uçları ile uygulanmalı, kulak, burun, dudaklar ve göz etrafına mutlaka uygulama unutulmamalıdır.

Güncelleme Tarihi: 31.07.2023
Prof. Dr. Suna Emir
Editör
Prof. Dr. Suna Emir
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.
Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
Anlaşmalı Kurumlar

Kliniğimizin aşağıdaki kurum veya özel sigortalarla anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmamız olmayan özel sigorta ve kurumlara TTB fiyat tarifesinden fatura düzenlediğinden, hastalarımız ödedikleri ücreti sigortalarından ve kurumlarından tahsil edebilmektedirler.

Prof. Dr. Suna EmirProf. Dr. Suna EmirÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk Onkoloji
0312 504 4342
0554 354 1128