B12 vitamini, DNA sentezi, yağ asitleri ve amino asitlerinin vücut içindeki kullanımı gibi çok önemli görevleri olan, bu nedenle vücut içerisindeki her hücrenin ihtiyaç duyduğu bir B vitamini türüdür.
B12 vitaminini diğer B vitaminlerinden farklı olarak vücutta depo edilebilir ve depolama karaciğerde gerçekleşir. Ayrıca diğer B vitaminleri gibi suda çözülebilir ve ihtiyaç fazlası olan B12 vitamini idrardan atılır. B12 sadece et, süt yumurta gibi hayvansal gıdalarda bulunur.
Genelikle eksikliği üzerinde durulsa da yüksek serum vitamin B12 seviyeleri sık görülen ve hafife alınan bir bozukluktur.
B12 vitamini yüksekliği çocuklarda genelikle rutin kontroller sırasında saptanmakta ve nedeni aydınlatılamamaktadır. B12 yüksekliği genellikle B12 düzeyinin 1000 pg/ml’nin üzerinde olması olarak kabul edilebilir..
Çocuklarda Kan B12 düzeyi yüksekliği B12 vitaminin metabolizması ile ilgili sorunlardan dolayı gelişebileceği gibi farklı ciddi ve ağır hastalıklara bağlı da gelişebilir.
B12 metabolizması ile ilgili sorunlarda ilk akla gelen B12’nin vücuda fazla alınması durumudur. Bu durum B12 tedavisi alan hastalarda görülebileceği gibi B12 içeriği yüksek bir beslenme takviyesi ile beslenen hastalarda da olabilir. B12’nin vücuttan temizlenememesi durumunda da kandaki düzeyi artabilir. B12 böbreklerden atıldığı için böbrek yetmezliği durumunda B12’nin idrardan atılımı azalacağından kan düzeyi de artmaktadır.
Çocuklarda B12 yüksekliği karaciğer hastalıklarında da görülebilir. Akut karaciğer hastalığında karaciğer hücrelerinde depolanmış B12 hücrelerin yıkımı sonucu hücre dışına çıkmakta ve kan B12 düzeyi artmaktadır. Kronik karaciğer hastalığında ise karaciğer dokusunda depolanamayan B12’nin kan düzeyinde artış olmaktadır. Hepatoselüler karsinom dediğimiz bir karaciğer kanserinde de kan B12 düzeyi yükselmektedir.
Akciğer, meme, barsak ve böbrek tümörlerinde hastalık nedeniyle B12 düzeyinin arttığı bilinmektedir.
Çocuklarda B12 vitamini yüksekliğine yol açan diğer bir neden altta yatan romatolojik hastalıklardır. Romatoid artrit ve lupus gibi bazı romatolojik hastalıklar da B12 yüksekliğine neden olabilirler.
Vücutta iltihabi bir durum olduğunda B12 düzeyi vücudun cevabı olarak artabilmektedir. Benzer şekilde malarya ve tifo gibi enfeksiyonlarda B12 düzeyinin arttığı bildirilmiştir.
Hematolojik hastalıklar yani kan hastalıkları B12 yüksekliğinin önemli nedenlerindendir. Bu grupta en sık neden myeloproliferatif hastalıklar dediğimiz bir hastalık grubudur. Bu grup hastalıklara örnek olarak myelodisplastik sendrom, kronik myeloid lösemi ve polisitemi vera hastalıklarını verebiliriz. Bu hastalıklar daha çok erişkin yaş grubunda görülmektedir. Hipereozinofilik sendrom isimli kanda alerji hücrelerinin kontrolsüz çoğaldığı bir hastalık da B12 düzeyi yüksekliğine neden olabilmektedir.
Çocuklarda kan B12 seviyelerinin yüksek olmasının zararı bilinmemektedir. Bununla beraber yetişkinlerde yapılan bazı çalışmalarda B12 yüksekliğinin tekrarlayan kereler saptanması halinde kanser gelişimi riskinin bu hastalarda yaklaşık 5 kat arttığı iddia edilmiştir.
Kanser tanısı alan hastalarda kan B12 düzeyi yüksek ise bu hastaların tedavi başarısı daha düşük olmaktadır.
B12 düzeyi yüksek gelen çocukların bir çocuk doktoru tarafından değerlendirilip böbrek, kan ve karaciğer hastalıklarının taranması için kan tetkiklerinin yapılması ve ultrasonografi ile karın içi organlarının görüntülemesi önerilir. Hastanın B12 yüksekliğine neden olabilecek destekleyici gıda veya ilaç alımı öyküsü varsa bu destekleyici ürün bırakılmalıdır.
B12 yüksekliği nedeni tespit edilemeyen hastalar düzenli takibe alınmalıdır. B12 düzeyinde düşme olmayan hastaların bahsettiğimiz hastalıkların zamanla çocukta bulgularının gelişmesi açısından hastanın takibine devam edilebilir. Günümüzde B12 düzeyini düşürmek için kullanılan bir tedavi yoktur.
Kliniğimizin aşağıdaki kurum veya özel sigortalarla anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmamız olmayan özel sigorta ve kurumlara TTB fiyat tarifesinden fatura düzenlediğinden, hastalarımız ödedikleri ücreti sigortalarından ve kurumlarından tahsil edebilmektedirler.
Prof. Dr. Suna EmirÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk Onkoloji
