Çocuklarda Reflü

Çocuklarda reflü nedir?

Reflü olarak da adlandırılan gastroözofageal reflü (GÖR) mideden gelen yiyecek ve asidin yemek borusuna geri dönmesidir.

Çocuklarda bütün yaş gruplarında sık rastlanılan reflüya kusma da eşlik edebilir. Bu göğüste genellikle mide yanması adı verilen rahatsız edici bir duyguya neden olur.

Çocuklarda reflü özellikle iki yaşın altındaki bebeklerde yaygındır. Çoğu bebek ilk 3 ay boyunca günde birkaç kez az miktarda kusar.

Çocuklarda reflü 1. Ay başlar, 4. Ay en fazla olur. GÖR bebeklerde herhangi bir soruna neden olmaz. Çoğu durumda, bebekler 12 ila 14 aylık olduklarında bu durumu aşarlar.

Yaş büyüdükçe reflü durumunda kendiliğinden bir düzelme söz konusudur. Ayrıca 2 ila 19 yaş arasındaki çocuk ve gençlerin zaman zaman reflü geçirmesi de yaygındır. Bu her zaman reflü hastalığına sahip oldukları anlamına gelmez.

Sık sık meydana gelen ve büyüme geriliği, kusma veya yemek borusunda hasar gibi sorunlara neden olan reflüye gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) denir. Bu durum GÖR' den daha ciddidir ve genellikle ilaçla tedavi edilir.

Bebeğinizin belirtileri onun beslenmesini engelliyor, kusma, öğürme, öksürme ve nefes almada zorluk oluyorsa, çocuğunuzda 12 ila 14 aydan uzun süredir reflü varsa reflü hastalığı denir.

Çocuklarda Gastroözofageal Reflüye Ne Sebep Olur?

Alt yemek borusu sfinkteri adı verilen bir kas halkası yemek borusunu mideden ayırır. Bu halka yanlış zamanda gevşerse veya olması gerektiği gibi kapanmazsa reflu belirtileri ortaya çıkar.

Çocuklarda Gastroözofageal Reflünün Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde ve küçük çocuklarda reflü belirtileri boğulma veya hırıltı (eğer reflü içeriği nefes borusuna ve akciğerlere kaçarsa),bir yaşından sonra da devam eden hafif kusma, beslendikten sonra huzursuzluk ve ağlama, yemek yemeyi reddetme, kilo alamama olarak sayılabilir.

Bebek yemekten sonra yatarsa ​​veya araba koltuğuna oturtulursa bu belirtilerin bazıları daha da kötüleşebilir. Süt çocuklarında görülen sonradan düzelen reflü belirtileri huzursuzluk, vücudunu germe bükme hareketleri, öğürme, beslenmeyi reddetme, gibi belirtiler de olabilir.

Refluya bağlı solunum sistemi belirtileri de yaşa bağlı olarak değişir. Bebeklerde apne, stridor, hışıltı olur.

İnatçı hışıltısı (wheezing) olan bütün bebekler Reflü açısından değerlendirilmelidir!

Daha büyük çocuklarda reflü belirtileri şunlardır:

• Mide ekşimesi (göğüste, boyunda ve boğazda yanma hissi). İki saate kadar sürebilir ve yemeklerden sonra ve yatarken daha da kötüleşme eğilimi gösterir.
• Geğirme
• Sık sık hıçkırık, göğüs ağrısı
• Özellikle yemeklerden sonra sık sık az miktarda kusma
• Mide asidinin boğazın arkasına doğru geldiği hissi
• Asidik veya kötü nefes
• İyi fırçalamaya rağmen özellikle arka dişlerde sık görülen çürükler

Hırıltı, sık sık soğuk algınlığına yakalanmak, sık sık kulak enfeksiyonlarına yakalanmak, göğüste hırıltı olması, sabahları boğaz ağrısı , ağızda ekşi bir tat olması, ağız kokusu, diş minesinin kaybı veya çürümesi çocuklarda reflü belirtisidir.

Çocuklarda reflü hangi sorunlara yol açabilir ?

Reflusu olan bebekler genellikle bir veya iki yaşına geldiklerinde bu durum düzelir. Ancak bazı durumlarda reflü devam eder. Serebral palsi gibi gelişimsel veya nörolojik rahatsızlıkları olan çocuklar reflü açısından daha fazla risk altındadır ve daha şiddetli, kalıcı belirtilere sahip olabilirler.

Çocuklarda reflü yani mide asidinin yemek borusuna sürekli geri akışı aşağıdakilere yol açabilir:

• Solunum problemleri (sıvı trakeaya, akciğerlere veya buruna girerse)
• Yemek borusunda kızarıklık ve tahriş (özofajit adı verilen bir durum)
• yemek borusunda kanama
• Yemek borusunda yutmayı zorlaştırabilecek skar dokusu
• Tekrarlanan astım atakları

Bu komplikasyonlar yemeyi acı verici hale getirebileceğinden reflü doğru beslenmeyi engelleyebilir. Bu nedenle çocuklar beklendiği gibi kilo almıyorsa refludan şüphe edilir.

Gastroözofageal Reflü Nasıl Teşhis Edilir?

Daha büyük çocuklarda doktorlar genellikle muayene yaparak ve belirtileri dinleyerek reflü tanısı koyarlar.

Küçük çocuklarda ve bebeklerde doktorlar reflü tanısı koymak veya diğer sorunları dışlamak için bu testleri yapabilir:

• Üst GI radyoloji çalışması: Bu özel röntgen, yemek borusuna sıvı kaçmasını, yemek borusunun tahrişini veya daralmasını ve üst sindirim sistemi sorunlarını gösterebilir.
• 24 saatlik empedans-ph prob çalışması: Bu, reflüyü ve ne sıklıkla meydana geldiğini tespit etmenin en doğru yoludur. İnce, esnek bir tüp burundan yemek borusuna geçer. Uç, yemek borusundaki asit seviyelerini kontrol etmek ve herhangi bir reflü olup olmadığını tespit etmek için 24 saat boyunca yemek borusu sfinkterinin hemen üzerinde durur.
• Üst endoskopi: Doktorlar yemek borusuna, mideye ve ince bağırsakların bir kısmına küçük bir fiber optik kamera kullanarak bakarlar.

Gastroözofageal Reflü Nasıl Tedavi Edilir?

Çocuklarda Reflü tedavisi belirtilere ve bunların şiddetine bağlıdır. Tedavi çocuğunuzun belirtilerine, yaşına ve genel sağlığına bağlı olacaktır. Çocukların çoğunda gastroösefagiyel reflünün tedavisi gerekmez. Bebeklerde beslenmenin mamaların koyulaştırılması, postüral tedavi refluya bağlı regürjitasyon yani geri kaçma sıksa önerilir.

Reflü bebeklerde yaygındır ve bazı basit beslenme değişiklikleri yardımcı olabilir:

• Bebeğinizi aşırı beslemeyin. Daha küçük, daha sık beslemeler reflüyü azaltabilir.
• Bebeğinizi beslemeden önce ve sonra gazını çıkarın.
• Bebeği beslerken ve sonrasında 15-30 dakika dik tutun. Bebeğinizi beslendikten sonra bebek koltuğuna oturtmayın. Bu pozisyon reflüyü daha da kötüleştirebilir.

Daha büyük çocuklar genellikle reflü belirtilerini tetikleyen yiyecek ve içeceklerden kaçınarak rahatlarlar. Çoğu durumda diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri çocuklarda reflü belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.

Turunçgiller, çikolata, kafein içeren yiyecek ve içecekler, yağlı ve kızarmış yiyecekler, sarımsak ve soğan, baharatlı yiyecekler, domates bazlı yiyecekler ve soslar çocuklarda reflüyü artırabilir.

Genel olarak reflüsü olan bebeklerde ilaç tedavisi önerilmez. Ama eğer mamanın koyulaştırılması, postüral tedavi yararlı olmamışsa H2 resptör blokerleri ve protom pompa inhibitörleri ile anti asit tedavi çocuklarda yararlı olur. Tedavi 1-2 hafta veya aylar sürebilir.

prokinetik ajanlar (metoclopramid, cisapride, domperidon) mide boşalmasını artırıcı etkiye sahiptir. Ama çocuklarda bir yararı gösterilememiştir. Yan etkileri de göz önüne alınarak çocuklarda reflü tedavisinde günümüzde önerilmemektedir.

Ayrıca anti asidler refluda yalnız büyük çocuklarda kısa süreli tedavide önerilir. Eskiden kullanılan yüzey barrier ajanları (sukralfat) da günümüzde çocuklarda etkileri gösterilemediğinden kullanılmamaktadır.

Belirtiler devam ederse reflüsü olan çocuklarda mide asidi üretimini engellemeye yardımcı olabilecek H2 blokerleri, midenin ürettiği asit miktarını azaltan proton pompası inhibitörleri kullanılır. Bu, reflü ataklarını önleyebilir.

Bebeklerde reflü belirtilerini önlemek için öneriler;

• Beslendikten sonra bebeğinizi 30 dakika dik pozisyonda tutun.
• Biberonla besliyorsanız emziği sütle dolu tutun. Bu sayede bebeğiniz yemek yerken fazla hava yutmayacaktır. Farklı meme uçlarını deneyin. Beslenme sırasında bebeğinizin ağzının meme ucuyla iyi bir şekilde kapanmasını sağlayacak bir tane bulun.
• Beslenmeye pirinç gevreği eklemek bazı bebekler için faydalı olabilir.
• Biberonla besleme veya emzirme sırasında bebeğinizin birkaç kez geğirmesini sağlayın. Çocuğunuz tok mideyle geğirdiğinde daha sık reflü yaşayabilir.

Çocuklarda reflü önlemleri;

• Çocuğunuzun yiyecek alımını izleyin. Kızarmış ve yağlı yiyecekleri, naneyi, çikolatayı, gazoz ve çay gibi kafeinli içecekleri, narenciye ve meyve sularını ve domates ürünlerini sınırlayın.
• Çocuğunuza yemek zamanlarında daha küçük porsiyonlar verin. Çocuğunuz açsa öğünlerin arasına küçük atıştırmalıklar ekleyin. Çocuğunuzun aşırı yemek yemesine izin vermeyin. Çocuğunuzun ne zaman aç veya tok olduğunu size söylemesine izin verin.
• Akşam yemeğini yatmadan en az 3 saat önce yemesini sağlayın.