Çocuklarda Ev Kazaları

Kaza; önlenebilir nedenlere bağlı olarak gelişen ve kötü sonuçlanan olaydır. Bir evin içinde ya da ona ait çevrede (evin bahçesinde, havuzunda veya garajında) meydana gelen kazalara ev kazaları denir. Ev kazalarının en önemli özelliği, çoğunlukla önlenebilir olaylar olmasıdır.

Çocuklarda ev kazaları neden sık görülür?

Küçük çocukların evde yaralanma riskinin en yüksek olduğu doğrudur.

0-6 YAŞ grubu çocukların zamanlarının çoğunu evde geçirmeleri, çevrelerini keşfetme ve öğrenme konusunda meraklı olmaları, büyükleri taklit etme özellikleri, devamlı hareket halinde olmaları, tehlikelerin bilincinde olmamaları, kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel beceriye henüz yeterince sahip olamamaları sebebiyle ev ortamında kazaya uğrama oranı en yüksek grubu oluşturmaktadırlar.

Ayrıca kazara yaralanmalar 14 yaşına kadar çocuklarda önde gelen ölüm nedenidir ve bu yaralanmaların üçte birinden fazlası evde meydana gelir. Amerikada yapılan çalışmada çocuklarda 1-18 yaş arası en sık ölüm nedeni kazalar olarak saptanmıştır. Ülkemizde ise acil çocuk başvurularında ev kazaları ilk üç sırayı almaktadır.

Ev kazalarının % 45' i 0-6 yaş arası çocuklarda görülmektedir. 1-4 yaş arası çocukların %44'ünün ölüm nedeni kazalardır.

Evde hangi kazalar olabilir?

Kış aylarında çocuklarda görülen ve acile başvuruları artıran ev kazaları artmaktadır. Çünkü; Soğuk hava çocukların dışarıya çıkmasını engeller. Çocuklar günlerini evde geçirmek zorunda kalıp ev ortamında birçok tehlikeyle yüzleşirler.

Evde yaralanmaya bağlı ölümlerin yaygın nedenleri yangın ve yanıklar, boğulma, Katılarla boğulmalar, tıkanmalar, Suda boğulma, korozif maddeler içme, düşme, zehirlenme ve silahlardır.

Çocuklarda ev kazaları hangi durumlarda artar?

Çocuklarda yaş küçüldükçe riskli davranışların bilincinde olmama, merak ve güvensiz çevre ev kazaları riskini artırır. Anne-babaların psiko-sosyal faktörleri (ailede ve iş yerinde uyumsuzluk),düşük eğitim seviyesi, düşük gelir de çocuklardaki ev kazaları riskini artırır. Ebeveyn arası problemler, yaramaz çocuk, Yorgun, mutsuz anne, Yorgun, aç, susuz çocuk da ev kazaları riskini artıran faktörler olarak sayılabilir.

Çocuklarda ev kazalarını nasıl önleyebiliriz?

Birincil Korunma

Yaralanma olmadan önce gerekli çevresel ve bireysel tedbirleri almakla gerçekleşir .

İkincil Korunma

Bir yaralanma yada bir maruziyet olması ihtimaline karşın yaralanmanın meydana gelmesini engellemek veya ciddiyet derecesini azaltmak amacıyla alınan önlemdir.

Üçüncül Korunma

Yaralanma meydana geldikten sonra fiziksel ve psikolojik etkilerini en aza indirmek için yapılan çalışmalar üçüncül korunmadır. Rehabilitasyon hizmetleri de üçüncül koruma yöntemidir.

Çocuklarda ev kazalarını önlemek için en önemli önlem, küçük çocukları her zaman yakından takip etmektir. Eviniz çocuklara karşı korumalı olsa bile bebeklerin ve küçük çocukların düşmesi, sıcak sobaya koşması veya yanlış şeyi ağızlarına götürmesi yalnızca bir dakika sürer.

Çocuklarda ev kazalarını önlemek için öneriler nelerdir?

Pencere önüne eşya konulmamalı, pencerelerde parmaklık olmalı ve çocuğun yatağının kenarları korkuluklu olmalıdır.
Bebekler asla yalnız bırakılmamalı ve bebeğin üstüne boncuk, emzik vb. şeyler takılmamalıdır.
Dış kapı ve bahçe kapısı mümkün olduğunca kilitli tutulmalıdır.
Yanıcı maddeler (kibrit, çakmak vb.) ortada bırakılmamalı ve saklamaya özen gösterilmelidir.
Elektrik çarpmalarından korunmak için evde açık elektrik kablosu ve priz bırakılmamalıdır. Elektrik prizlerine kapak takılmalı veya prizler çocukların erişemeyeceği yüksekliğe alınmalıdır. Açıkta olan elektrik kablosu varsa kapatılmalıdır.
Çocuğun oynadığı oyuncaklar sürekli kontrol edilmeli ve eksik parça olup olmadığına bakılmalıdır. Oyuncak alırken oyuncakta kullanılan boyanın zararsız maddeler içermesine dikkat edilmelidir.
Halı ve paspasların kaymaması için bunların altına koruyucu maddeler konulmalıdır.
Tehlike doğurabilecek kesici ve delici aletler (bıçak, cam kaplar gibi) çocukların ulaşamayacakları yerlere kaldırılmalıdır.
Yanıklardan korunmak için çocuk soba yanında bırakılmamalıdır. Ulaşılabilecek yerlerde kaynar su dolu kap, kova, tencere, sıcak sıvılar, yemek v.b. ile fişe takılı ütü bulundurulmamalıdır. Masada ve ocakta tencerenin, tavanın sapı içe dönük tutulmalıdır.
Dolaplar ve çekmeceler her zaman kapalı tutulmalı, güvenliğe yönelik malzemeler kullanılmalıdır.
Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, bulaşık makinesi gibi elektrikli ev aletlerinin kapakları zor açılan türden olmalıdır. Yine de özel güvenlik kilitleri kullanılması önerilebilir.
Plastik poşetler ortada bırakılmamalıdır. Çocuklar bunlarla da boğulabilirler.
Yere dökülen herhangi bir sıvı derhal silinmelidir. Böylece kayıp düşmeler ve kazalar önlenir.
İlaçlar, temizlik malzemeleri ile böcek ve fare zehirleri çocukların ulaşamayacağı yüksek ve kapalı yerlere konulmalıdır. Temizlik malzemeleri (esans, deterjan vb.) kesinlikle kendi kaplarında saklanmalı, içecek (su, kola şişesi gibi) şişelerine konmamalıdır.
Kaygan zeminlere önlem alınması, yürüme yolu üzerindeki halı, kilim, küçük sehpa, aksesuar v.b. eşyanın kaldırılması kayarak veya takılarak düşme tehlikesini azaltır. Ayrıca evdeki sert köşelere yumuşak yastık bağlanması çocuklar için iyi bir önlem olabilir.
Çocukların evde boğulmalarını önlemek için boğaza kaçabilecek kuruyemiş, şeker, toplu iğne, boncuk, mücevher, düğme gibi şeyler ortada bırakılmamalıdır.
Suda boğulmaların önüne geçebilmek için kovada, leğende, küvette su unutulmaması çok önemlidir. Çocuklar yıkanma sırasında asla yalnız bırakılmamalı, kapıya, telefona bakmak için dahi yanından ayrılmamalıdır.
Zehirlenmeleri önlemek için tarihi geçmiş gıda ve ilaçlar derhal atılmalıdır.
Bebeğinizin süt şişelerini mikrodalga fırında ısıtmayın. Süt düzensiz ısınır ve bebeğinizin ağzı haşlanabilir.
4 yaş altı çocuklara hava yolunu tıkayabilecek gıdaları vermeyiniz.

Bebekler

Bebek karyolalarının kenarlığı olmalıdır.
6 yaşın altındaki çocuklar kenarlığı olmayan yataklarda yatmamalıdır.
Masalarınızın keskin kenarlarını özel dizayn edilmiş kaplamalarla yalıtın.
Ev içinde ve dışında merdivenlerin kenarlarında mutlaka çit bulunsun.
Mermer kenarlar (merdiven vs.) yalıtılmalıdır.
Çocuğunuzun altını değiştiriken yanından kısa bir süreliğine bile olsa ayrılmayın.

İlaçlar

Bütün ilaçlar kilit altında tutulmalıdır.
Boş bile olsa ilaç kutuları ve şişeleri ortalıkta bulundurulmamalıdır.
Hiçbir zaman bir çocuğa ilacın şeker olduğunu söylemeyin.
Misafiriniz var ve ilaç kullanıyorsa ilacının çantasında olduğundan emin olun.
Cüzdanınızda aspirin, vitamin vs dahil ilaç bulundurmayın.

Temizlik Maddeleri

Temizlik maddelerini ulaşılamıyacak bir yerde ve kendi orjinal kaplarında muhafaza edin.
Temizlik maddelerini asla içecek veya diğer gıdaların konulduğu kaplarda saklamayın.
Ortalıkta bir çocuk varken temizleyicileri açıkta bırakarak temizlik yapmayın.
Böcek ilacı ve fare zehirlerini evinizin zeminine yerleştirmeyin (çocuğunuz aynı güzergahı kullanacaktır).
Tehlikeli otomotiv ve bahçe kimyasallarını garajınızda kilitli bulundurun.

Gözlem altında tutma çocuğun evde veya dışarda güvende olmasının her zaman birinci şartı. Ev; çocukların yaşam alanıdır. Onlar için kışkırtıcı bir yerdir.

Onu kazalardan korumak da büyüklerin görevidir. Bütün riskler yok edilemez ama, azaltılabilir ve güvenli bir ortam oluşturulabilir.