Bronşiolit bir alt solunum yolu enfeksiyonudur. Bronşiyoller adı verilen küçük hava yolları bir virüsle enfekte olduğunda olur. Mukozaların şişmesi ve sıvı ile dolması sözkonusudur. Bu da nefes almayı zorlaştırabilir.
Akut bronşiolit özellikle iki yaş altı çocuklarda küçük hava yollarının enflamatuvar obstrüksiyonu sonucu meydana gelir. Küçük bebeklerde hırıltılı solunumun başlıca nedenlerinden biridir.
Hırıltı solunum diğer adıyla hışıltı akciğerlerde duyulan bir sestir. Hırıltılı solunum özellikle küçük bebeklerde çok sık görülmektedir. Hırıltılı solunumun bir çok nedeni vardır
Bebeklerde Hırıltı birçok hastalıkta görülebilen bir durumdur. Enfeksiyonlar, astım, anatomik anomaliler, immun yetmezlikler bebeklerde hırıltı nedenleri olarak sayılabilir. Viral enfeksiyonlar özellikle küçük bebeklerde bronşları etkiler ve daralma yapabilir. Bunun sonucu da akciğerlerde ıslık çalma gibi bir ses, hırıltı duyulabilir.
Yenidoğan bebekler ve bir yaşından küçük bebeklerin sıkça karşılaştıkları sağlık sorunlarından biri olan hırıltının başlıca nedenlerinden birisi bronşiol dediğimiz küçük hava yollarında oluşan tıkanmadır.
İki yaş altı çocuklarda en sık görülen alt solunum yolu hastalığı akut bronşiyolittir. Akut bronşiyolit sıklıkla sonbahar ve kış aylarında epidemilere yol açar. Daha çok bir yaş altında olmak üzere özellikle düşük sosyo-ekonomik seviyesi olan ailelerde, kalabalık yaşam koşulları olan, sigara dumanına maruz kalan ve anne sütü almayan bebeklerde daha sık görülür.
Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV) hastaların %50'sinde sorumlu olan etkendir. Daha az sıklıkla parainfluenzavirüs, influenzavirüs, adenovirüs etken olabilir.
Bronşiyolitin ilk belirtileri genellikle soğuk algınlığı ile aynıdır. Burun tıkanıklığı ve tıkanıklık, burun akması, öksürük veya ateş görülebilir. Günler içerisinde bunu hışıltılı solunum, öksürük, solunum sayısında artış ve göğüste retraksiyonlar izler. Huzursuzluk, beslenme güçlüğü ve kusma gözlenebilir
Genellikle belirtiler kendiliğinden iyileşir. Ancak bazen öksürük kötüleşebilir ve çocuk hırıltılı solumaya başlayabilir veya nefes almakta güçlük çekebilir. Bu durumda bebekte solunum sayısının artması, bebeğin daha çok nefes alabilmek için burun kanatlarının açılıp kapanması görülür.
Bebeklerde akut Bronşiolit geliştiği zaman genellikle hastalık hafif veya orta şiddette geçirilir. Hastalık belirtileri iki-üç günde giderek artar, yedi-on gün içerisinde azalır. Risk gruplarında hastalık daha ağır seyreder ve hayatı tehdit edici olabilir. Bu hastalar daha fazla yoğun bakım izlemi ve mekanik ventilasyon gereksinimi gösterirler.
Sağlıklı bebek ve çocuklarda bronşiyolit genellikle hafiftir ve kendiliğinden geçer. Bronşiolit belirtileri olan tüm çocukların acil serviste veya hastanede görülmesi gerekmez. Çoğu evde bakılabilir. Bebeklerde Akut bronşiyolitin tedavisi destekleyici olup, hastanın hidrasyonunun ve oksijenizasyonunun düzenlenmesi önemlidir. Bu nedenle tedavi, enfeksiyon düzelene kadar belirtileri hafifletmeyi amaçlar. Evde tedavi genellikle çocuğun yeterince beslenmesini sağlamayı ve burnu temiz tutmak için tuzlu burun damlaları kullanmayı içerir.
Buhar tedavisi ve öksürük şuruplarının tedavide yeri yoktur. Akut bronşiolit tanısı alan bebeklerde;
Hastalığın ağırlığının belirlenmesinde ve izleminde oksijen satürasyonunun izlenmesi gerekmektedir. Bu amaçla nemlendirilmiş oksijen nazal kanülle ya da maske ile verilebilir. Bebekler tolere edebildiği sürece beslenmeye devam edilir. Tedavide yararı tartışmalı olmakla beraber İnhale salbutamol, inhale ve sistemik kortikosteroid ve inhale epinefrin orta ağır şiddetli bronşiolitlerde kullanılabilir.
Çocuklarda hırıltı genelde viral enfeksiyonlar kaynaklı olduğundan, yakın temastan kaçınılmalı, evde sık sık eller yıkanmalı. Ev ortamı temiz tutulmalı, sigara dumanı, kimyasal hava kirleticiler olmamalı, odanın nemi 40-45 derece, sıcaklık 22-24 derece arasında olmalıdır. Sıvı alımını artırmak, burun ve boğazdaki sekresyonları temizlemek önerilir.
Bronşiolit genellikle hafif bir hastalıktır. Ancak bazen ciddi belirtilere neden olabilir. Öksürük çocuğun uykusunu, beslenmesini etkiliyorsa, hızlı nefes alıp veriyorsa, ateş eşlik ediyorsa, üst üste öksürüp ardından kusuyorsa, hafif başlayıp giderek şiddetlendiyse, spazmatik öksürük veya krup dediğimiz boğuk öksürük varsa doktora mutlaka başvurulmalıdır.
Kliniğimizin aşağıdaki kurum veya özel sigortalarla anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmamız olmayan özel sigorta ve kurumlara TTB fiyat tarifesinden fatura düzenlediğinden, hastalarımız ödedikleri ücreti sigortalarından ve kurumlarından tahsil edebilmektedirler.
Prof. Dr. Suna EmirÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk Onkoloji
