İsilik genellikle yüksek sıcaklık ve nemliliğe bağlı olarak oluşan bir cilt sorunudur. Ter bezlerinde üretilen ter, derideki epidermis ve dermis tabakalarına ulaşır ve ardından dışarı atılır.
İsilik, bu iletimi sağlayan ter kanallarının herhangi bir bölümündeki tıkanıklıktan kaynaklanır. Bebeklerde isilik, ter kanallarının ve ter bezlerinin geç olgunlaşması nedeniyle çok daha yaygın olarak görülür.
İsilik, özellikle yaşamın ilk haftalarında yeni doğan bebeklerde çok yaygındır. Bunun nedeni ter bezlerinin tam olarak gelişmemiş olmasıdır. Henüz olgunlaşmamış olan ter kanallarında tıkanıklık çok sık gözlenir.
Bu nedenle yaz aylarında daha sık olmakla birlikte bebeklerde her mevsimde isilik sorunuyla karşılaşabilmek mümkündür. Özellikle açık tenli bebekler isiliğe çok daha yatkındır.
Bebeklerde isilik, yüz veya boyunda veya deri kıvrımlarında küçük noktalar veya kabarcıklar gibi görünür. Bebeklerde isilik, çok küçük pembe noktalar olarak görünür. Daha açık tenli çocuklarda lekeler kırmızı görünebilir. Daha koyu tenli çocuklarda lekeler kahverengi, mor veya gri görünebilir.
İsilik ayrıca çok küçük, şeffaf kabarcıklar gibi görünebilir. Ciltte küçük kırmızı şişliklere neden olur. En sık boyun, kalça ve deri kıvrımlarında görülür. Ancak vücudun herhangi bir yerinde görünebilir. Yüzde görülmesi çok çok nadirdir.
Bebeklerde isilik yalnız birkaç nokta veya kabarcık şeklinde olabileceği gibi vücudun geniş bir alanını da kaplayabilir. En sık boyunda görülürler. Genellikle cilt kıvrımlarında, özellikle bez bölgesinde görülürler.
Bebeklerde isilik genellikle çok kaşıntılıdır. İsilik bakterilerle enfekte olabilir. Bu olursa, kabarcıklar sarı veya beyaz irinle dolabilir.
Yaygın olarak karşılaşılan bir sağlık sorunu olan isilik normal şartlarda serin ortamda kalmak ve cildin hava almasını sağlamak gibi önlemler yardımıyla kısa sürede iyileşir. İsilik tedavisi herhangi bir medikal tedavi gerektirmez. Fakat iltihaplı isilikler gibi bazı isilik türlerinde ise ilaç tedavisi gerekebilir.
Bebeklerde görülen iki tür isilik vardır. Tıbbi adlarıyla miliaria kristalina ve miliaria rubra olarak sayabiliriz.
Miliaria kristalina genellikle cildin yüzeyinde ter boncukları gibi görünebilen küçük, yüzeysel ve kırılgan berrak kristaller olarak görünür.
Daha yaygın görülen Miliaria rubra ise folikülit veya aknenin aksine kıl foliküllerini içermeyen ve genellikle oldukça kaşıntılı olan küçük kırmızı şişlikler olarak ortaya çıkabilir.
Bebeklerde isilik özellikle daha yaygın olan miliaria rubra - ter bezlerinin tepesindeki gözenekler tıkandığında ortaya çıkar. Normalde ter salgılayamazsınız, bu yüzden bu salgılar dışarı çıkmaya çalışır.
Ter ciltte hapsolduğunda, kanal açıklıklarının çevresinde bir kızarıklık oluşur. Sıcak, nemli hava, ter bezleri aşırı çalıştığından, isiliğin ana nedenidir. Bazı anneler bebeklerini (özellikle kış aylarında) fazla giydirerek daha fazla terlemelerine neden olur. Bu nedenle, isilik yılın herhangi bir zamanında meydana gelebilir.
Cildi çok kuru olan ve ağır nemlendiriciler kullanan çocuklarda da isilik yaşanabilir. Kremler ve nemlendiriciler, özellikle kullanımları sıcak havalarla birleştiğinde, terin vücuttan atılmasını önleyen bir bariyer oluşturarak kızarıklığa neden olabilir.
Bebeklerde isilik, saatlerden birkaç güne kadar sürebilir. Süresi, şiddetine ve kızarıklığın daha yüzeysel veya şiddetli olmasına bağlıdır. Bebeklerde çok kırmızı, tahriş olmuş isiliğin iyileşmesi birkaç gün sürebilir.
Bebeklerde isilik, bebek ve çocukların serin kalmasını ve terlemekten kaçınmasını sağlayarak önlenebilir.
Çocuğunuzun serin ve kuru kalmasını ve terlemesini önlemesini sağlayarak, genellikle evde isiliği tedavi edebilirsiniz.
Sıcak bir iklimde yaşıyorsanız klima kullanmak, çocuğunuza hafif pamuklu giysiler giydirmek, çocuğunuzu giydirirken veya bebeğinizi sararken kat kat giydirmekten kaçınmak, terli giysileri veya ıslak bebek bezlerini düzenli olarak değiştirmek, bebek odalarının serin ve havalandırılmış olmasını sağlamak, her banyodan sonra bebeğinizin cilt kıvrımlarını iyice kurulamak bebeklerde isiliği önlemek için önemlidir.
Bebeğiniz veya çocuğunuzun kaşınması varsa için ılık suda banyo yaptırmak, fazla sabun kullanmaktan kaçınmak, etkilenen bölgeye soğuk ve nemli bir bez bastırmak gibi önlemler de çocuğunuzun daha rahat hissetmesine yardımcı olabilir.
Bebeklerde isilik için en iyi tedavi, serinletme ve soğutmadır. Çocuğunuzu serinletmek ve soğutmak, kızarıklık ve kaşıntının hızla geçmesine yardımcı olacaktır.
Isıya maruz kalmayı en aza indirerek, nemi azaltarak ve terlemeyi önleyerek isilik iyileştirilebilir. Bebeklerde isiliği tedavi için daha serin bir ortama geçmek, havalandırmalı bir yatak odasında uyumak, aşırı ve sıkı giysilerden kaçınmak ve soğuk kompres kullanmak önerilebilir.
İsiliğin uzun süre boyunca iyileşmemesi, şiddetlenmesi, enfeksiyona dönüşmesi, iltihaplanması ve şiddetli ağrı, ateş, titreme gibi belirtilerin eşliğinde görülmesi halinde ise medikal tedavi gerekir. Çocuğunuzda isilik varsa ve genel olarak rahatsızsa, ateşi varsa veya iyi beslenmiyorsa çocuğunuzu doktora götürmeniz gerekir.
Bebeklerde her döküntü isilik değildir. Bu nedenle döküntü konusunda şüpheniz veya endişeniz varsa doktora danışmanız uygun olur. Bebeklerde isilik çocuğunuz için rahatsız edici olabilir, ancak neyse ki, genellikle kendi kendine geçen yaygın bir olaydır.
Çocuğunuzu hafif, pamuklu giysiler giydirerek ve mümkün olduğunca serin ortamlara götürerek yaz aylarında çok yaygın olan isilikten kaçınabilirsiniz.
Kliniğimizin aşağıdaki kurum veya özel sigortalarla anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmamız olmayan özel sigorta ve kurumlara TTB fiyat tarifesinden fatura düzenlediğinden, hastalarımız ödedikleri ücreti sigortalarından ve kurumlarından tahsil edebilmektedirler.
Prof. Dr. Suna EmirÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk Onkoloji
