Febril konvülziyon yani ateşli havale 6 ay- 6 yaş arasındaki çocuklarda, ateşe bağlı ortaya çıkan, yaşa bağımlı nöbetlerdir. Belli bir yaş aralığında görülür. Ateşin nedeni çocukluk çağında görülen herhangi bir enfeksiyon olabilir. Ateşli nöbetlerin çoğu tedavi olmaksızın durur ve başka sağlık sorunlarına yol açmaz. Bazı çocuklar nöbetten sonra uykulu hissedebilirken, diğerleri kalıcı bir etki hissetmez.
Beş yaşın altındaki çocuklarda ateşli havale görülme oranı yüzde üç-beş olarak bilinmektedir.
Bazı çocukların ailelerinden gelen bir genetik bir yatkınlık söz konusudur. Ailede başka bireylerde de çocukken ateşli havale geçirme öyküsü vardır. Febril konvülziyon genetik geçişli olan, birden fazla genle geçiş gösteren bir durumdur.
Çocuklarda ateşli nöbetler 6 aylık ila 5 yaş arasındaki çocuklarda görülür. En sık 12-18 aylık yürümeye başlayan çocuklarda görülür.
Aşağıdaki durumlarda çocukların ateşli havale geçirme olasılığı daha yüksektir: Ailede ateşli havale öyküsü varsa, İlk ateşli havaleyi 15 aylıktan küçükken geçirmişse tekrarlama olasılığı vardır.
Çoğu çocuk beş yaşına geldiğinde ateşli havale geçirme alışkanlığından kurtulur.
Ateşli nöbetler epilepsi (nöbet bozukluğu) olarak kabul edilmez. Ateşli nöbet geçiren çocuklarda epilepsi geliştirme riski sadece biraz daha fazladır.
Çocuklarda en sık tüm vücutta gevşeme, gözlerini bir noktaya dikme şeklinde nöbet görülür. Bazen nöbetler tüm vücutta veya tek tarafta kol ve bacakta kasılma veya titreme şeklinde olabilir.
Çocuklarda ateşli havalenin iki türü vardır:
1. Basit ateşli nöbetler en yaygın olanıdır. Genellikle birkaç dakika içinde sona ererler, ancak nadir durumlarda 15 dakikaya kadar sürebilirler. Bu tür nöbet sırasında, bir çocuk şunları yapabilir:
2. Karmaşık ateşli havaleler. 15 dakikadan uzun sürer, 24 saat içinde bir kereden fazla görülür ve vücudun yalnızca bir bölümünde veya bir tarafında kasılma veya seğirme görülür.
Çocuklarda ateşli havale ve nöbetler çok kısa sürdüğü için beyne zarar vermez. Ancak 30 dakikayı aşan bir nöbet beyinde zararlanmaya yol açar. Çocuklarda ateşli havale kısa sürdüğü için beyne zarar vermez.
Hastaların çoğunluğu tüm hayatlarında sadece bir kez febril nöbet geçirir. Ancak Yüzde 10 hastada iki veya daha fazla sayıda nöbet olabilir.
Febril konvülziyonlar, ateşli durumlarda görüldüğü için, ateşin fark edilmesi ve uygun şekilde düşürülmesi hastayı rahatlatacaktır.
Aileler, vücut ısısını ölçmeyi, ateş düşürmeyi bilmelidir. Rakam gösteren bir dijital derece evde bulunmalıdır. Derece ile ısı ölçümü, koltuk altından, küçük çocuklarda makattan yapılabilir. Koltuk altı, ateş ölçümünden önce iyice kurulanmalıdır. Bölgenin ıslak/terli olması yanlışlıkla ısının düşük ölçülmesine neden olur.
Nöbet tekrar riski yüksek olan hastalarda ilaç tedavisi gereklidir. Çocuğunuzun birden fazla veya iki kez 5 dakikadan uzun süren ateşli havale geçirmesi durumunda, doktor evde vermek üzere anti-nöbet ilacı reçete edebilir.
Normalde gerekli değildir. Ancak hastanın özellikleri tipik bir febril konvülziyona uymuyorsa doktor görüntüleme tetkikleri isteyebilir.
Çocuğunuz ateşli havale geçirirse sakin olun ve çocuğunuzu yan yatırın, böylece ağız salgılarının hastanın akciğerlerine kaçmasını önleyebilirsiniz.
Başının altına elinizi veya bir yastığı koyun. Ağzını açmaya, kaşık, parmak sokmaya çalışmayınız, hastaya zarar verirsiniz.
Nöbet geçene kadar bekleyip hastayı gözleyiniz. Eğer hekiminiz nöbeti durdurmak için DİAZEM fitil önerdiyse uygulayınız. Nöbet durduktan sonra hastayı en yakın sağlık kuruluşuna götürünüz.
Çocuğunuzda 5 dakikadan uzun süren ateşli nöbet, tüm vücut yerine vücudun yalnızca bazı kısımlarını etkileyen bir nöbet, nefes almada zorluk çekme, 24 saat içinde başka bir nöbet geçirme gibi durumlar varsa mutlaka çocuk doktoruna başvurun.
Bazı aşılarını yaptırmamış ve ateşli nöbet geçiren bir çocuğun menenjit riski daha yüksek olabilir.
Ateşli nöbetleri görmek korkutucu olabilir. Ancak oldukça yaygındırlar ve genellikle ciddi bir hastalığın belirtisi değildirler.
Kliniğimizin aşağıdaki kurum veya özel sigortalarla anlaşması bulunmaktadır. Anlaşmamız olmayan özel sigorta ve kurumlara TTB fiyat tarifesinden fatura düzenlediğinden, hastalarımız ödedikleri ücreti sigortalarından ve kurumlarından tahsil edebilmektedirler.
Prof. Dr. Suna EmirÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Doktoru Çocuk Hematoloji - Çocuk Onkoloji
